राष्ट्रीय पुरस्कार 1-भारतरत्‍न

"भारतरत्‍न"  

• भारतातील सर्वोच्च नागरी सन्मान आहे.
•  आत्तापर्यंत ४१ जणांना ‘हा अत्युच्च सन्मानाचा भारतरत्न पुरस्कार लाभलेला आहे. त्यात तीन नावे परदेशी व्यक्तींची आहेत.
• नुकतेच,भारतरत्न पुरस्काराच्या निवड प्रक्रियेत बदल करण्यात आला आहे.अतुलनीय कामगिरी बजावणाऱ्या लोकांनाही आता या पुरस्काराने सन्मानितकरता येऊ शकते.यातील निवडक श्रेणीला भारतरत्न देण्याची अट काढुन टाकण्यात आली आहे. 

क्रमांका	नाव	पुरस्कृत वर्ष	क्षेत्र
१	चक्रवर्ती राजगोपालचारी	१९५४	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व शेवटचे गव्हर्नर जनरल
२	डॉ. चंद्रशेखर वेंकट रमण	१९५४	प्रसिद्ध भारतीय भौतिकशास्त्रज्ञ
३	डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन	१९५४	भारताचे माजी राष्ट्रपती व नामांकीत शिक्षणतज्ञ
४	डॉ. भगवान दास	१९५५	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते
५	डॉ. मोक्षगुंडम विश्वेश्वरय्या	१९५५	पहिले अभियंता 'बँक ऑफ म्हैसूर' ची स्थापना
६	जवाहरलाल नेहरू	१९५५	भारताचे पहिले पंतप्रधान व भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीत अग्रणी असलेले काँग्रेसचे लोकप्रिय नेते
७	गोविंद वल्लभ पंत	१९५७	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व उत्तर प्रदेशाचे प्रथम मुख्यमंत्री व भारताचे दुसरे गृहमंत्री
८	डॉ. धोंडो केशव कर्वे	१९५८	समाजसुधारक, शिक्षणप्रसारक
९	डॉ. बिधान चंद्र रॉय	१९६१	पश्चिम बंगालचे पहिले मुख्यमंत्री व वैद्यक
१०	पुरूषोत्तम दास टंडन	१९६१	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व शिक्षणप्रसारक
११	डॉ. राजेंद्र प्रसाद	१९६२	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे पहिले राष्ट्रपती
१२	डॉ. झाकिर हुसेन	१९६३	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे राष्ट्रपती
१३	डॉ. पांडुरंग वामन काणे	१९६३	शिक्षणप्रसारक
१४	लाल बहादूर शास्त्री (मरणोत्तर)	१९६६	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे दुसरे पंतप्रधान
१५	इंदिरा गांधी	१९७१	भारताच्या पहिल्या महिला पंतप्रधान
१६.	वराहगिरी वेंकट गिरी	१९७५	कामगार युनियन व भारताचे चौथे राष्ट्रपती
१७.	के. कामराज (मरणोत्तर)	१९७६	भारतीय स्वतंत्रता चळवळीत भाग, मद्रास जाज्याचे मुख्यमंत्री
१८	मदर तेरेसा	१९८०	ख्रिश्चन मिशनरी समाजसुधारक, मिशनरीज ऑफ चॅरिटीच्या संस्थापक
१९.	आचार्य विनोबा भावे (मरणोत्तर)	१९८३	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व समाजसुधारक
२०.	खान अब्दुल गफार खान	१९८७	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील पहिले बिगर भारतीय नेते
२१.	एम. जी. रामचंद्रन (मरणोत्तर)	१९८८	चित्रपट अभिनेते व तमिळनाडू राज्याचे मुख्यमंत्री
२२.	भीमराव रामजी आंबेडकर(मरणोत्तर)	१९९०	भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार, अर्थतज्ञ, राजकीय नेते
२३.	नेल्सन मंडेला	१९९०	वर्णभेद विरोधी चळवळीचे प्रणेते
२४.	राजीव गांधी (मरणोत्तर)	१९९१	भारताचे सातवे पंतप्रधान
२५.	सरदार वल्लभभाई पटेल ( मरणोत्तर)	१९९१	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे पहिले गृहमंत्री
२६.	मोरारजी देसाई	१९९१	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे पाचवे पंतप्रधान
२७.	मौलाना अबुल कलाम आझाद(मरणोत्तर)	१९९२	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे पहिले शिक्षणमंत्री
२८.	जे. आर. डी. टाटा	१९९२	उद्योजक
२९.	सत्यजित रे	१९९२	बंगाली चित्रपट निर्माते
३०.	ए. पी. जे. अब्दुल कलाम	१९९७	भारताचे ११वे राष्ट्रपती
३१.	गुलझारीलाल नंदा	१९९७	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे पंतप्रधान
३२.	अरुणा आसफ अली‎ (मरणोत्तर)	१९९७	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेत्या
३३.	एम.एस. सुब्बुलक्ष्मी	१९९८	कर्नाटक शैलीतील गायिका
३४.	चिदंबरम्‌ सुब्रमण्यम्	१९९८	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व भारताचे माजी कृषीमंत्री
३५.	जयप्रकाश नारायण (मरणोत्तर)	१९९९	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते
३६.	रवी शंकर	१९९९	प्रसिद्ध सितारवादक
३७.	अमर्त्य सेन	१९९९	प्रसिद्ध अर्थतज्ज्ञ
३८.	गोपीनाथ बोरदोलोई‎ (मरणोत्तर)	१९९९	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व आसामचे मुख्यमंत्री
३९.	लता मंगेशकर	२००१	पार्श्वगायिका
40.	बिसमिल्ला खान	२००१	शहनाईवादक
41.	भीमसेन जोशी	२००८	हिंदुस्थानी शास्त्रीय गायक